مزایا و معایب بال ولو (Ball Valve)

مزایا

• هزینه‌­ی ساخت و تعمیر و نگه­داری این شیر کم است.
• عملکرد این شیر سریع است و با یک حرکت 90˚ در اهرم و با گشتاوری نسبتاً کم، شیر کاملاً باز و بسته می­‌شود.
• ساختار متراکم و محکمی دارد و آب بندی آن خوب است.
• نیاز به روانکاری ندارد.  
•  

معایب

• ‌اکثر بال ولوها اگر در حالت نیمه باز باشند جریان مغشوش به وجود آمده و اگر برای مدت طولانی در این حالت قرار گیرند نشیمنگاه و توپی درون آن­ها آسیب می­‌بیند.
• هنگام بسته شدن شیر مقدار کمی از سیال در محفظه­‌ی درون سوراخ آن باقی می‌­ماند که می­تواند باعث خوردگی و فرسایش توپی شود.
• دوغاب ها و سیالات حاوی ذرات جامد برای عبور از این شیر مناسب نیستند؛ زیرا درون دریچه‌­ی توپی رسوب می­‌کنند و عملکرد شیر دچار اختلال می­شود.

جنس بال ولو (Ball Valve)

توپی و بدنه­ ی این شیرها معمولاً از جنس فلزاتی چون فولاد ضد زنگ یا کربن استیل می­باشد. نشیمنگاه Ball Valve معمولاً از جنس الاستومر است و همچنین انواع پلاستیکی شیرهای توپی هم موجود می‌­باشد. مواد پرکاربرد در ساخت نشیمنگاه ارتجاعی برای بال ولوها عبارتند از: تفلون (TFE)، Buna-N ،Neoprene و یا ترکیبی از این مواد. به دلیل استفاده از مواد الاستومر در نشیمنگاه، این شیر نمی‌­تواند در دماهای بالا استفاده شود.

انواع بال ولو (Ball Valve Types)

بال ولوها از لحاظ ساختار بدنه و نوع و جایگیری توپی به چند دسته‌­ی مختلف تقسیم می­شوند.

انواع بال ولو از  لحاظ ساختار بدنه

بال ولو از لحاظ ساختار بدنه دارای انواع یک تکه، دو تکه و سه تکه هستند. مدل یک تکه ساختمان ساده­‌تری دارد و ارزان تر است؛ اما به­‌علت یک تکه بودن تعمیر آن دشوار بوده و نمی­‌توان توپی را از آن خارج نمود و تعمیر یا تعویض کرد. شیرهای دو تکه و سه تکه دارای قسمت­ های مختلفی هستند که با اتصال پیچ، جوش یا فلنج به هم متصل شده‌­اند. شیرهای دو یا سه تکه نسبتاً گران تر بوده اما تعمیر و یا تعویض قطعات آن­ها راحت تر بوده و برای تعمیر بخشی از آن ها لازم نیست تا شیر کاملاً از خط لوله جدا شود.

انواع بال ولوها از لحاظ نوع و جایگیری توپی

• بال ولو با توپی شناور (Floating Ball Valve) : در این نوع شیرها، توپی تقریباً به حالت شناور بوده و می­تواند درجای خود کمی حرکت داشته باشد. حرکت توپی نمی­‌تواند به سمت بالا باشد و توپی از بالا به وسیله­‌ی یک شفت در جای خود ثابت شده است. به علت فشرده شدن توپی به نشیمنگاه، استفاده از این شیر در فشارهای بالا توصیه نمی­گردد.